Ölümler Artıyor, Önlemler Yetersiz
CHP İstanbul Milletvekili Dr. Gamze Akkuş İlgezdi’nin hazırladığı iş cinayetleri raporu, Türkiye’de iş güvenliği ve işçi sağlığı konusundaki ciddi eksiklikleri gözler önüne seriyor.
Şevket Dalboy
2013-2024 yılları arasında toplam 21 bin 281 işçi, iş cinayetlerinde hayatını kaybetti. 2013 yılında bin 235 olan işçi ölümleri, 2023 yılına gelindiğinde yüzde 56 artarak bin 932’ye çıktı. Bu dramatik artış, Türkiye’de işçilerin hayatlarının tehlike altında olduğunun somut bir göstergesi.
İstanbul Başı Çekiyor
Rapora göre, iş cinayetlerinin en fazla yaşandığı kent İstanbul. 2013 ile 2024 yılının ilk üç ayı arasında kaydedilen iş cinayetlerinde, Soma faciasının yaşandığı 2014 yılı dışında İstanbul her yıl ilk sırada yer aldı. Bu durum, iş güvenliği ve sağlığı alanında ciddi önlemler alınması gerektiğini ortaya koyuyor.
Türkiye Avrupa Birincisi
Eurostat ve Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine göre, Türkiye iş cinayetlerinde Avrupa birincisi. 2018 yılında AB ülkeleri arasında en fazla ölümcül kazanın yaşandığı ülke 615 ile Fransa olurken, aynı yıl Türkiye’de bu sayı bin 541 olarak kaydedildi. Bu veriler, Türkiye’de iş kazalarının değil, iş cinayetlerinin yaşandığını gösteriyor.
Her Yıl 6 Soma Katliamı
İlgezdi’nin raporunda yıllara göre iş cinayetleri sayıları şöyle: 2013’te bin 235, 2014’te bin 886, 2015’te bin 730, 2016’da bin 970, 2017’de 2 bin 6, 2018’de bin 923, 2019’da bin 736, 2020’de 2 bin 427, 2021’de 2 bin 170, 2022’de bin 843, 2023’te bin 932 ve 2024’ün ilk üç ayında 425 işçi yaşamını yitirdi. Bu sayılar, Türkiye’de her yıl yaklaşık altı Soma faciası yaşandığını gösteriyor.
İş Kazası Değil, İş Cinayeti
İlgezdi, yaşananların kaza değil, katliam olduğunu belirterek, iş sağlığı kavramının değişmesi ve güncellenmesi gerektiğini vurguluyor. Mevcut iş sağlığı kavramı, işçinin değil işletmenin verimliliğini ve kârlılığını hedefliyor. Oysa işçilerin sağlığı her türlü ekonomik çıkardan önce gelmelidir. İş kazalarının önlenebilir olduğu gerçeği göz ardı edilmemelidir.
AKP Politikalarına Eleştiri
İlgezdi, işçi ölümlerinden AKP hükümetini sorumlu tutuyor. AKP iktidarı döneminde hayata geçirilen neoliberal işçi karşıtı politikalar, işçi ölümlerinin artmasına neden oldu. Patronların yüzü gülerken, ücretler eridi, sendikal hareket zayıflatıldı, grevler yasaklandı, kentler rant alanına dönüştü ve binlerce işçi evine dönemedi. AKP’nin “Yeni Türkiye”sinde iş cinayetleri rekor seviyelere ulaştı.
Etkili Önlemler Şart
Türkiye’de işçilerin can güvenliği sağlanmalı, iş sağlığı ve güvenliği konusunda etkili ve kalıcı önlemler alınmalıdır. İş kazalarının kader değil, önlenebilir olduğu gerçeği unutulmamalıdır. İşçilerin sağlığı, her türlü ekonomik çıkardan önce gelmelidir. Ancak bu şekilde, Türkiye’de iş cinayetlerinin önüne geçilebilir.
